Trong lịch sử công nghệ vật liệu, bê tông đã được sử dụng trong xây dựng từ rất lâu. Nó là loại nguyên liệu được sử dụng nhiều nhất trong các công trình xây dựng. Với công nghệ tiên tiến hiện nay, bê tông không còn đơn thuần là loại vật liệu thô và xấu, mà được cải tiến để trở thành loại nguyên liệu trang trí hiệu quả, mới lạ, độc đáo, có tính cách sáng tạo, thân thiện với môi trường và ngày càng trở nên quen thuộc trong ngành kiến trúc và xây dựng.
Khác với bê tông truyền thống là một màu tẻ nhạt, bê tông trang trí với màu sắc, mẫu mã, hoa văn,... đa dạng đã tạo nên một phong cách mới cho sàn bê tông. Sản phẩm đa dạng về kiểu dáng tạo nên tính nghệ thuật thẩm mỹ. Do đó trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về biện pháp thi công bê tông trang trí.
>>> Có thể bạn quan tâm: Mẫu biệt thự 1 tầng 1 tum
1. Bê tông trang trí là gì? Có nên sử dụng bê tông trang trí không?
Bê tông trang trí (hay còn gọi là Bê tông nghệ thuật), là một khái niệm mới trong công nghệ vật liệu xây dựng hiện nay. Tại sao lại gọi là tường bê tông trang trí? Bởi đây là phương pháp làm giả bê tông thay vì đúc tường bằng cốt liệu bê tông mác cao. Là một giải pháp thi công bằng phương pháp bả vữa hỗn hợp lên bề mặt tường đã trát phẳng. Tạo hiệu ứng loang lổ bê tông, có tính thẩm mỹ cao. Không gian trở nên độc đáo bởi các mảng tường giả bê tông.
Lịch sử hình thành của bê tông trang trí:
Bê tông trang trí đã được sản xuất đầu tiên vào thế kỉ 19 (năm 1915) tại Mỹ có tên ban đầu là “bê tông tem” hay “bê tông đóng dấu”. Người đầu tiên sản xuất ra loại bê tông này là Brad Bowman ở Carmel – California (Mỹ). Ông đã in dấu mẫu gạch bằng lưới gỗ lên trên bề mặt bê tông nền. Sau đó, ông đã phát triển tem nền bằng tấm kim loại và cuối cùng là khuôn đúc nhôm.
Đến năm 1970, nhà sáng chế Brad Bowman đã chuyển giao công nghệ cho Tập đoàn Bomanite lấy tên là bê tông trang trí và sản xuất hàng loạt tại Hoa Kỳ. Ngoài Brad Bowman đã có công đóng góp rất lớn vào ngành công nghiệp bê tông trang trí, còn có Mike Archambault (Pari- Pháp), Clark Branum và Joe Nasvik Mỹ).
Mike Archambault đã đóng góp vai trò quan trọng trong ngành bê tông trang trí và chuyển giao các kỹ thuật sản xuất từ Mỹ sang Châu Âu, Châu Phi, và Châu Á.
Clark Branum đã đưa dự án bê tông trang trí của mình đến với các công trình nổi tiếng thế giới như Disneyland Hồng Kông và Venetian Ma Cao – Trung Quốc
Joe Nasvik là người tiên phong trong việc xử lý bề mặt, đóng dấu bề mặt bê tông từ nhỏ sang lớn và đưa phụ gia siêu dẻo vào trong bê tông trang trí.
Với những thành tích nổi bật của mình, cả 4 cá nhân trên đã được ngành công nghiệp bê tông trang trí thê giới tôn vinh tại hội chợ triển lãm vào tháng 02 năm 2012 ở San Antonio Texas với những đóng góp quan trọng cho sự phát triển của ngành công nghiệp này.
Ngày nay, ở các nước phát triển khác như Anh, Đức, Italia, Hà Lan, Tây Ban Nha,…, bê tông trang trí được sử dụng khá phổ biến trong các công trình xây dựng và kiến trúc, đặc biệt là các bộ phận công trình dùng để trang trí bề mặt ngoài như: facad, sảnh toà nhà, bề mặt quán bar, mặt cầu thang, các chi tiết uốn lượn (bể bơi, dòng sông lười), vỉa hè, nền đường…
Ưu điểm của phương pháp thi công bê tông trang trí:
Đối với nền bê tông truyền thống, đó là một màu xi măng xám và tẻ nhạt. Nhưng với bbê tông trang trí, bạn sẽ thay đổi suy nghĩ. Với đa dạng mẫu mã, màu sắc, hoa văn… sẽ tạo nên sự khác biệt cho các sàn bê tông. Bê tông trang trí là một trong những sản phẩm công nghệ cao trong ngành xây dựng. Sản phẩm thay thế gạch truyền thống trước đây, ưu điểm lớn nhất là giảm sự ô nhiễm môi trường do sản xuất gạch và giảm kinh phí sản xuất (nguyên liệu nung gạch, tráng men, ủ nhiệt độ…) mà tiêu chuẩn đạt được không thua kém gạch truyền thống.
>>>Xem thêm: Các mẫu nahf 2 tầng 3 mặt tiền
Tường bê tông trang trí có thể làm cho căn phòng của bạn trông tuyệt vời hơn. Và hầu như bạn không bao giờ phải lo lắng về việc don dẹp nó. Có rất nhiều lợi ích, và cách thiết kế để có một căn phòng tuyệt vời với bức tường bê tông trang trí.
Sàn bê tông được đổ, sau đó tại hình hoặc tạo màu và hoa văn. Bê tông trang trí được sử dụng hầu hết phù hợp với mọi loại thiết kế và công trình xây dựng: sàn nhà, đường dạo, sân vườn, đường cho ô tô, bể bơi,… Hoặc có thể là: giả đá tự nhiên, giả vân gỗ, giả nền gạch cổ… Với những ưu điểm nổi bật, các sản phẩm bê tông được trang trí để tạo ra một phong cách riêng độc đáo cho mỗi công trình.
Những tính năng nổi bật của bê tông trang trí:
- Bền và độ chịu lực tốt
- Tính thẩm mỹ cao
- Mầu sắc, hoa văn đẹp, đa dạng
- Chống trơn trượt, thi công nhanh
- Chi phí thấp, dễ bảo dưỡng.
Sự khác biệt vượt trội của bê tông trang trí so với bê tông thường
2. Bê tông trang trí và các phương thức chế tạo
Bê tông nghệ thuật tạo ra một loại bề mặt bê tông mà sau khi qua xử lý tạo hình kiến trúc vẫn giữ thuần chất liệu bê tông. Có hai loại công nghệ: dùng khuôn, khuôn lót đúc đổ bê tông và gia công đường nét hoa văn khi đúc bê tông. Sự chuyển đổi từ bê tông thông thường thành bê tông trang trí được thực hiện bằng việc sử dụng nhiều loại vật liệu có thể áp dụng vào cả trước và sau quá trình đổ bê tông, và quá trình trưởng thành của bê tông; Các phương thức này bao gồm: Bê tông áp khuôn (stamped concrete), nhuộm màu Acid (Acid Stain, Acid etching), bê tông đánh bóng (polished concrete), lớp phủ vữa trang trí (overlay), bê tông đúc khuôn tạo mặt bếp, mặt bàn (concrete countertop).
- BÊ TÔNG ÁP KHUÔN (Stamped Concrete)
Bê tông áp khuôn là quá trình tô điểm thêm vân và màu sắc cụ thể để làm bề mặt trông giống như đá, gạch, đá phiến, đá sỏi và nhiều sản phẩm khác được tìm thấy trong tự nhiên bao gồm cả gỗ, hóa thạch, vỏ sò, v.v. Bằng khả năng sáng tạo vô hạn, kết hợp với độ bền tuyệt vời và chi phí thấp hơn so với các sản phẩm tự nhiên làm cho bê tông áp khuôn trở thành sự lựa chọn dễ dàng cho các công trình xây dựng mới hoặc tái tạo.
Quy trình thi công bao gồm sử dụng khuôn nhựa dẻo áp vào bề mặt bê tông trong khi bê tông vẫn đang trong trạng thái dẻo. Màu sắc đã đạt được bằng cách sử dụng bộ màu khô hoặc lỏng chuyên dụng. Nhiều loại màu sắc và phương pháp phủ màu được kết hợp để tạo ra những thiết kết phức tạp yêu cầu vẻ tự nhiên và tinh tế cao. Bê tông áp khuôn thường được sử dụng trên lối đi, hàng hiên, vỉa hè công công, bãi đậu xe và thậm chí cả sàn nội thất.
- BÊ TÔNG NHUỘM MÀU (Concrete Dyes)
Bê tông “nhuộm màu” có nhiều hình thức và thành phần khác nhau; và có thể được sử dụng trên cả hai ứng dụng bê tông thương mại và dân dụng, bao gồm cả tường chắn, cầu, bàn, sàn nhà...
Thuốc nhuộm bê tông ban đầu là mực in thông thường pha với chất lưu dẫn là cồn nồng độ trung bình, thấm vào bề mặt bê tông để có thêm màu sắc thay vì chỉ màu xám của bê tông. Khi thuốc nhuộm có chất cồn tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, màu sắc bị ánh sáng làm phai mờ dần theo thời gian. Do đó, thuốc nhuộm cồn được sử dụng hổ biến hơn trong các ứng dụng nội thất, nơi mà ánh sáng mặt trời trực tiếp hoặc các hình thức khác của tia cực tím (UV) ánh sáng không có mặt.
Các nhà sản xuất sau đó hòa tan cũng loại mực in đó trong những dung môi khác nhau như acetone, chất pha loãng sơn, xăng thơm và các dung môi khác để tăng thêm mức độ thẩm thấu. Ngoài ra, các tác nhân ức chế tia cực tím đã được thêm vào thuốc nhuộm mới để chống lại tia cực tím. Tuy nhiên, màu vẫn mờ dần (5-8% mỗi năm) khi thuốc nhuộm tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Ngày nay, với những công nghệ mới nhất các loại màu synthetic đã được tạo ra có thể chống hoàn toàn 100% tia cực tím.
- Nhuộm Acid Stain
Axit stain không phải là nhuộm màu bằng các loại màu mà là để tạo ra một phản ứng hóa học. Đó là một hỗn hợp của nước, muối khoáng và một lượng nhỏ muratic axit được nhuộm lên bề mặt bê tông. Tương tác hóa học của acid, khoáng với các khoáng chất hiện có (chủ yếu vôi) trong bê tông xảy ra trong khoảng thời gian 1-4 giờ, tạo nên màu sắc mới trên bề mặt bê tông.
Tham khảo thêm: Top 7 mẫu nhà 1 tầng rưỡi đẹp nhất 2018
Bề mặt bê tông sau đó được cọ rửa để loại bỏ những vết bẩn dư thừa và trung hòa bằng ammonia và hoặc nước soda, đưa pH trở lại mức bình thường, ngăn chặn các phản ứng hóa học tiếp diễn. Vì tính không đồng nhất của khối sàn bê tông, acid stain sẽ tạo ra những vế đốm, vế loang hoặc vân. Vì vậy, mỗi sàn là độc nhất vô nhị. Mức độ thẩm thấu của acid stain là khoảng 1-3 cm. Một sàn bê tông cũ cũng sẽ tạo ra những màu sắc khác với những sàn bê tông mới, bởi vì qua thời gian, các khoáng chất trong bề mặt bê tông đã bị rửa trôi. Đồng thời, các cốt liệu ( đá sỏi) sẽ không phản ứng với acid nhuộm.
Hóa chất thường được sử dụng trong nhuộm axit bao gồm axit hydrochloric, sắt clorua và natri bicarbonate.
- Nhuộm bê tông bằng màu nước
Màu nước tạo nên những vết loang tương tự như axit stain: tạo ra hiệu ứng mờ ảo. Sự khác biệt chính là những vết đốm và vân đặc trưng của axit phản ứng với bê tông và thay đổi vật lý của các vật liệu tạo nên bê tông. Trong khi đó, vết loang nước mang tính chất là một “lớp phủ” với bê tông. Có rất nhiều biến thể của màu nước đã đi vào ngành công nghiệp bê tông trang trí, và được thực hiện với nhiều cách khác nhau. Một số được them phụ gia nhựa polymer, acrylic và sơn epoxy.
- Phủ Overlay
Phương thứ phủ overlay bê tông có thể được xác định bắt đầu từ những năm 1960 khi kỹ sư hóa học từ một số các công ty hóa chất lớn nổi tiếng bắt đầu thử nghiệm với các loại nhựa sơn acrylic như là phụ gia cho xi măng và hỗn hợp cát. Kết quả là một vật liệu vữa gốc xi măng mỏng bám chặt trên các bề mặt bê tông và cung cấp một lớp phủ mới để khôi phục bề mặt cũ đã bị bào mòn. Vữa xi măng thiếu các đặc tính hiệu suất dài hạn của các loại nhựa acrylic. Nhựa acrylic cung cấp kháng UV tốt, nhưng lại thiếu khả năng chịu thấm nước dài hạn và độ bám dính cần thiến cho các giải pháp lâu dài hoặc vĩnh viễn.
- BÊ TÔNG ĐÁNH BÓNG (Polished concrete)
Bê tông có thể được đánh bóng với máy mài cơ khí và đĩa đánh bóng nạm kim cương với nhiêu kích cỡ (grit). Kích thước phổ biến bắt đầu với 6 grit và có thể lên đến 8500 grit mặc dù bê tông chỉ có thể duy trì độ bóng ở khoảng 800 grit, nó có thể được phủ thêm một chất làm cứng bê tông, cho phép đánh bóng ở grit 1500 trở lên. Công việc được thực hiện với nhiều giai đoạn bằng cách tăng dần grit của đĩa mài. Bề mặt hoàn thiện có thể bóng loáng như thủy tinh. Nhuộm màu bê tông có thể được sử dụng trong quá trình đánh bóng..
- CHẠM KHẮC (Engraving)
Bê tông thể được tu sửa hoặc trang trí bằng cách cắt các đường rãnh vào bề mặt. Mô hình hình học, đường thẳng hoặc cong tùy theo thiết kế được cắt trực tiếp vào nền bê tông tạo ra hoa văn, hoặc giao diện của gạch lát sàn, lát đá, đá sỏi và nhiều mô hình bề mặt thông thường khác.
>>> Xem thêm: Top 9 mẫu nhà cấp 4 3 phòng ngủ
3. Quy trình thi công bê tông trang trí
Công tác chuẩn bị
- Nhận mặt bằng thi công: mặt bằng thi công phải bằng phẳng, không lồi lõm.
- Tập kết thiết bị và vật tư vào công trình.
- Bao che và che chắn vị trí thi công (nếu cần thiết).
- Vệ sinh lại bề mặt thi công để thuận tiện trong quá trình thi công.
Thi công lớp bê tông cơ bản dày 7 cm
- Thi công lu đầm nén mặt bằng (Phải đầm chặt theo hệ số k95 hoặc K98 theo TCVN).
- Rải đá base và tiếp tục thi công lu đầm nén.
- Trải lớp nilon xuống mặt nền cần đổ tránh mất nước cho xi măng khi đổ bê tông.
- Tiến hành gia công và lắp đặt cốt thép, cốt thép được sử dụng là thép, phi 8a150, có tác dụng chống nứt, chịu tải trọng cho công trình (Hoặc sắt tuỳ theo chủ đầu tư).
- Dùng bê tông tươi hoặc bê tông tự trộn tại công trường tuỳ từng trường hợp cụ thể. Kiểm tra độ sụt và chất lượng bê tông trước khi tiến hành đổ mẫu. Tiến hành đuc mẫu theo yêu cầu quy định của chủ đầu tư.
Tiến hành đổ bê tông khi các công việc đã hoàn tất. Tuỳ khối lượng cụ thể mà phương pháp đổ bê tông sẽ thực hiện bằng cơ giới hay thủ công.
Thi công lớp bê tông ốp khuôn dày 5 cm
- Thi công lắp đặt ván khuôn tạo các ô vuông hoặc chữ nhật (tác dụng như một khe co dãn trên mặt bằng). Tuỳ theo diện tích bề mặt thi công mà ta thiết kế lắp đặt mẫu khuôn sao cho hợp lí và hài hoà với mặt bằng.
- Thi công đổ bê tông.
+ Trong quá trình đổ bê tông, ta trộn thêm vật liệu Fiber có tác dụng chống sủi bọt và giữ nước cho bê tông.
+ Bê tông sử dụng là bê tông đá 1x2 mác 200 hoặc 250, độ dày 500 mm. Tiến hành đổ bê tông xong, làm phẳng bề mặt nền. Đảm bảo bề mặt phải phẳng không lồi lõm.
- Chờ bê tông hơi ráo bề mặt bắt đầu tiến hành rắc đều bột Color Hardener (Lớp bột màu cơ bản và có tác dụng làm cứng bề mặt), sử dụng các dụng cụ chuyên dùng xoa bề mặt tạo thành lớp bề mặt thứ nhất.
- Tiếp tục rắc lớp bột màu hoàn thiện Release Agent (Lớp bột màu hoàn thiện có tác dụng tạo hiệu ứng màu sắc và chống dính khuôn), rắc đều lên bề mặt, xoa phẳng bề mặt bằng tay và dụng cụ chuyên dùng.
* chú ý thường thì các màu của 2 lớp gần tương đồng với nhau. Ví dụ như màu tối phải đi kèm với màu tối, màu sáng phải đi kèm với màu sáng.
- Sau khi hoàn thành lớp bột màu thứ 2 trên bề mặt thi công, bắt đầu tiến hành dập khuôn cho bề mặt nền (Khuôn mẫu tuỳ chọn). Tiến hành dập khuôn theo một hướng nhất định trên bề mặt, đảm bảo cho khuôn luôn được đồng đều trên bề mặt.
- Sau thời gian khoảng 1 ngày kể từ ngày dập khuôn và lấy khuôn mẫu ra ta tiến hành vệ sinh bề mặt nền. Dùng máy bơm áp lực cao để vệ sinh bề mặt, vệ sinh thật kỹ, sạch sẽ.
- Đối với khu vực có nhiều màu chống dính khuôn mà phun nước không sạch, ta dùng thêm Acid Wash với tỉ lệ nhỏ để rửa bề mặt đúng với màu đã chọn.
- Tiến hành quét/phun lớp Sealer tạo độ cứng và bóng cho bề mặt nền.
- Sau thời gian 7 ngày thì bề mặt thi công được đưa vào sử dụng.
* Chú ý sau khi quét sealer đã khô có thể đi lại trên bề mặt nhưng tránh tác dụng lực quá mạnh lên bề mặt vừa mới thi công xong.
Như vây, Với quy trình công nghệ thi công bê tông trang như trên cho thấy tốc độ thi công của loại bê tông này ngang bằng bê tông thường mặc dù thi công bê tông 2 lớp. Có thể nói, bê tông trang trí là một bước tiến lớn trong ngành vật liệu xây dựng. Nó đáp ứng mọi nhu cầu trang trí trên các diện rộng, chịu được mài mòn, thời tiết, ít phải bảo quản với giá cả phải chăng. Triển vọng áp dụng bê tông trang trí là vô cùng lớn.
>>> Tham khảo thêm: Khám phá những mẫu nhà ngang 10m
